5.2.5 Sport, cultuur & recreatie

Hoofddoelstelling

Sport
Wij vinden het belangrijk dat alle Hengeloërs, jong en oud, genoeg bewegen. Uiteraard maakt iedereen die keuze zelf, maar wij willen daar graag bij ondersteunen. Dat doen wij door overal in de stad goede en veilige onderkomens te bieden aan sportverenigingen. Ook steunen wij de vrijwilligers binnen de clubs en zorgen dat alle basisschoolleerlingen kennismaken met verschillende sporten.

Kunst en cultuur
Wij willen graag dat iedereen in Hengelo kan genieten van kunst en cultuur. Niemand is hetzelfde; ieder z’n eigen smaak. Daarom willen we graag een aanbod dat afwisselend én van goede kwaliteit is. De uitgangspunten van ons beleid hebben wij vastgelegd in onze nieuwe Kunst- en cultuurvisie 2021-2024. Mensen moeten uiteraard weten waar zij dat aanbod kunnen vinden, maar ook hoe zij zélf aan de slag kunnen gaan op het gebied van kunst en cultuur. Wij dragen daaraan bij door bijvoorbeeld culturele instellingen te subsidiëren of gebouwen te verhuren.

Openbaar groen
We willen voor onze bewoners en bezoekers een openbare ruimte die aantrekkelijk is en die klaar is voor de toekomst. Iedereen moet de buitenruimte kunnen gebruiken en iedereen moet er volop van kunnen genieten.

Financieel overzicht

Relevante beleidsnota’s

• Kadernota Sport en Bewegen (2017)

• Kunst- en cultuurvisie Hengelo 2021-2024 (2021)

• Kwartier maken voor de Collectie Hengelo (2008)

• Beleidsnota Cultuurhistorisch Erfgoed 2014-2022

• Nota Vrijetijdseconomie 2011-2021

• Horecavisie (2016)

• Vitale coalities (2008)

• Nota Snippergroen (2015)

• Groenplan Hengelo (2015)

• Bomenverordening (2018)

• Meerjarenplan gezondheid (2019)

• Een nieuwe focus op preventie (2019)

• Kadernota Spelen (2016)

• Nota Hondenvoorzieningen (2017)

Beleidsindicatoren

Kengetallen

Verbonden partijen

Gildebor en SWB
Gildebor draagt bij aan het programma door het beheer en onderhoud van de openbare ruimte en de sportaccommodaties.

Regionaal Bestuurlijk overleg Sport
Het regionaal Bestuurlijk Overleg Sport draagt bij aan het programma door onderlinge afstemming, kennisdeling en samenhang te bevorderen. Eind 2017 is er een regionale notitie ‘Sport en Bewegen in Twente’ gemaakt en onderschreven door alle 14 Twentse gemeenten. De verwachting is dat deze in 2022 wordt verlengd.

Regio Twente recreatieve voorzieningen,
De Regio Twente draagt bij aan het programma door het beheer en onderhoud van de recreatieparken. Regio Twente draagt bij aan het programma door het bevorderen van recreatie en toerisme.

Stedelijke cultuurregio Twente
Regio Twente draagt bij aan het programma Cultuurregio Twente door budget beschikbaar te stellen ter bevordering van samenwerking tussen de kunst- en cultuursectoren in alle Twentse gemeenten. Het profiel Cultuurregio Twente en onderliggende ambities zijn door alle 14 Twentse gemeenten onderschreven.

Taakveld 5.1. Sportbeleid en activering

Wat hebben we bereikt?

We hebben inwoners in Hengelo geïnformeerd over en aangezet tot (meer) sport en beweging. Op deze manier stimuleren we inwoner te (blijven) sporten en bewegen en worden ze aangezet tot een actieve leefstijl. Hiervoor zijn sport- en beweegaanbieders ondersteund met specifieke subsidies, kennis en de inzet van professionals, zoals combinatiefunctionarissen sport.

Wat hebben we daarvoor gedaan in 2021?

De coronamaatregelen hebben wederom een impact gehad op de lokale sportsector. Ook in 2021 hebben de sportverenigingen en de overige sportaanbieders te maken gehad met steeds wisselende omstandigheden om hun activiteiten in plaats te laten vinden. Dit heeft een grote invloed gehad op de activiteiten die direct of indirect gefinancierd worden door de gemeente.

De activiteiten op het gebied van ‘sportkennismaking’ en ‘opleidingen voor sportkader’ zijn door corona veelal niet doorgegaan. Als gevolg is de Maand van de Sport regeling opgesteld. Met deze regeling heeft het verenigingsleven een financiële ondersteuning ontvangen waardoor de subsidies (sportkennismaking en opleidingen voor sportkader) zijn beschikt. Ook is er een subsidie duurzaamheid voorbereid en ingericht voor 2022.

Op basis van ontwikkelingen in 2021 heeft er een onderzoek plaatsgevonden omtrent Padel mogelijkheden en samenwerkingen binnen Hengelo in samenwerking met de KNLTB en betrokken verenigingen.

Het Sport- en Beweegakkoord ‘Hengelo Inspireert’ is in 2021 open gesteld en heeft tot circa 40 aanvragen geleid. Deze aanvragen hebben een brede diversiteit met als voorbeeld een succesvolle Vrijetijdsclub voor aangepast sporten door de Hengelose Gymnastiek Vereniging en FC Twente Scoren in de Wijk.

Na een succesvol bid in 2020 is de organisatie voor Special Olympics 2022 (SONS) toegewezen aan Twente. Als vervolg heeft Hengelo succesvolle de Pre-Games georganiseerd en is er een extra sportcarrousel ingericht voor 2022. Met de SONS wordt er invulling gegeven aan de thema’s:

• Meedoen door kwetsbare doelgroepen/gehandicaptensport;

• Sport en bewegen voor een vitale en gezonde samenleving;

• Talentherkenning, ontwikkeling en ondersteuning.

Deze thema’s komen ook aan de orde in het Sport- en Beweegakkoord ‘Hengelo Inspireert’ en Leefstijl interventie. Laatst genoemde is eind 2021 ingericht en krijgt uitvoering in 2022, gecombineerd met het lokaal Preventie akkoord.

Er zijn voorbereidingen getroffen, door o.a. deze combifunctionarissen en team Sport , in te zetten voor verbindingen binnen het Sociaal Domein waarbij gekeken wordt naar een gezondere leefstijl en leefomgeving. Deze opzet wordt ondersteund door verbinding van het Lokaal Sport- en Beweegakkoord, Preventieakkoord en Gezonde Leefstijlinterventie.

Binnen regio Twente is Hengelo vertegenwoordigd in de kerngroep en heeft bijdragen aan de nieuwe visie van 2022-2026 waarbij de doelstellingen verbonden zijn aan het lokale Sport- en Beweegakkoord.

In 2021 is in samenwerking met Hengelo Sport ingegaan op de behoefte van het basisonderwijs om ‘vakleerkrachten’ in te zetten om kinderen motorisch vaardiger te maken en de kwaliteit van lichamelijke opvoeding te optimaliseren. Het aantal kinderen met overgewicht is2021 niet gestegen.De doelstelling is dat dit percentage daalt. In 2021 is de basis gelegd waarvan de uitvoering in 2022 ligt. Ook de combifunctionarissen hebben bijgedragen aan bovenstaande onderwerpen en in 2021 is een nauwere samenwerking gerealiseerd tussen de functionarissen (Sociaal Domein) met als doelstelling een gezondere leefstijl en leefomgeving, met een aandachtspunt vanuit de Positieve Gezondheid.

Wat zijn we blijven doen?

Er was in 2021 wederom een uitgebreid sportkennismakingsaanbod op het (speciaal) basisonderwijs. Dit is op het reguliere basisonderwijs uitgevoerd door Hengelo Sport. Op het speciaal onderwijs door de stichting FC Twente Scoren in de Wijk en ook door het programma Special Heroes. Door de inzet van een dagdeel van een combinatiefunctionaris sport op Attendiz zijn kwetsbare jongeren ondersteund bij sport en bewegen. Vanwege de coronamaatregelen is het aantal activiteiten wel minder dan normaal geweest.

Topsport en talentontwikkeling is gestimuleerd door de FBK-Games een structurele financiële bijdrage toe te kennen en door het Regionaal Trainingscentrum Zwemmen in het Twentebad te faciliteren. De pilot combinatiefunctionaris FBK breedtesport is verlengd en de pilot is geslaagd. Deze functionaris heeft een begin gemaakt met het organiseren van laagdrempelige loop/wandelactiviteiten en deze te verbinden met de FBK. I.s.m. de andere combifunctionarissen (beweeg, cultuur- en sociaal activeringsmakelaar) zijn de Pre-Games SONS 2022 opgezet en uitgevoerd.

Door verschillende combifunctionarissen zijn er veel verschillende sport en beweeg activiteiten georganiseerd en zijn sportverenigingen ondersteund bij het aanbieden van sportaanbod voor kwetsbare doelgroepen.

Ook zijn er diverse projecten zoals 'Judo4life', 'Hengelo in Beweging', 'zwemmen voor mensen met een beperking', HGV & FCT Scoren in de Wijk, Tom’s 'Kickboksen voor kwetsbare jongeren' voortgezet (binnen de mogelijkheden die de Coronasituatie bood). Daarnaast zijn de regelingen voor sportbijdrages voor minima actief gepromoot via verschillende kanalen en professionals.

In 2021 is geconstateerd dat inwoners/sporters meer onafhankelijk worden van sportverenigingen. Hierdoor blijven we meer inzetten op het faciliteren van sporten en bewegen in de openbare ruimte en door het creëren van een meer beweegvriendelijke omgeving. Vanuit ons beleid is daarom verbinding gelegd met fysieke ontwikkelingen en samenwerkingen van verschillende partners.

Wat heeft het gekost?

Financiële toelichting

Taakveld 5.1 Sportbeleid en acvitering (€ 8.000 voordeel)

Vanwege Corona heeft het langer geduurd om uitvoering te geven aan het lokaal sport akkoord. Voor de uitvoer hebben wij een subsidie ontvangen, waarvan we € 207.000 (nadeel) hebben doorgeschoven naar 2022. Hetzelfde geldt voor de begrote uitgaven aan het lokaal sport akkoord (€ 207.000 voordeel).

Taakveld 5.2. Sportaccommodaties

Wat hebben we bereikt?

In 2021 hebben we weer bereikt dat er een betaalbaar aanbod van sportaccommodaties is gerealiseerd dat aansluit bij de behoeften en mogelijkheden van de inwoners. De sportaccommodaties voldoen aan de eisen van NOC*NSF en de sportbonden.

Wat hebben we daarvoor gedaan in 2021?

De verhuur sportaccommodaties is ondanks corona naar wens verlopen. In het eerste en het tweede kwartaal waren sportaccommodaties niet of beperkt beschikbaar. Voor de structurele verhuurders zijn we hier deels voor gecompenseerd via de TVS regeling (tegemoetkoming verhuurders sportaccommodaties).

Sportverenigingen hebben ondersteuning gekregen door middel van subsidiering. Sportverenigingen zijn ondersteund door onder andere Coronatoegangsbewijzen (CTB) en Tegemoetkoming Verhuurders Sportaccommodaties (TVS). Daarnaast heeft een Specifieke Uitkering IJsbanen en Zwembaden (SPUK-IJZ) regeling plaatsgevonden waar de exploitanten van IJsbanen en Zwembanen gebruik van konden maken. In 2021 bestond het beantwoorden van vragen en voorzien van informatie binnen vereniging ondersteuning uit 90% corona ontwikkelingen.

In 2021 is er ingezet op een betere bezetting van onze sportaccommodaties en een klantvriendelijker verhuursysteem. Dit is gerealiseerd d.m.v. een inlogsysteem voor elke huurder in te richten waarmee het gebruiksgemak is verhoogd doordat elke accommodatie en de bezettingsgraad inzichtelijk is.

Ook in 2021 is de Greendeal succesvol doorgezet: er worden geen chemische gewasbestrijdingsmiddelen gebruikt in het sportveldonderhoud. Gildebor heeft in 2021 een robotmaaier aangeschaft om het onderhoud verder te ontwikkelen.

Nadat FC Twente zich in 2020 had gecommitteerd om de velden te huren tot en met 30 juni 2030, heeft FC Twente in 2021 de huur van de velden opgezegd met ingang van 01 juli 2023. Daarbij vertrekt ook het eerste elftal van deze locatie. Daarnaast is in 2021 het proces gestart voor huisvesting van de academie (FC Twente – Heracles) met een streefdatum van 01 juli 2023.

HGV heeft een plan ingediend voor een breedtesportcentrum op locatie Veldwijkhal. Hiervoor is een extern bureau ingehuurd voor een haalbaarheidsanalyse. De uitkomst wordt in 2022 behandeld.

We laten sportinitiatieven indien mogelijk landen in de gemeentelijke accommodaties. Vanwege de corona hebben er in 2021 weinig sportevenementen kunnen plaatsvinden. We zijn hier in onze subsidieregelingen coulant mee omgegaan.

Voor alle kunstgrasvoetbalvelden zijn maatregelen genomen om de verspreiding van rubber in de omgeving tegen te gaan. Zo zijn er kantplanken geplaatst en schoonlooproosters aangebracht waar dit nog niet was voorzien. Ook zijn er structurele schoonmaakacties rond kunstgrasvelden georganiseerd. Gemeente Hengelo heeft een vordering ontvangen omtrent verspreiding van infillmaterialen uit kunstgrasvelden in het milieu en is hier tegen in beroep gegaan.

In 2020 is er bij TVO Beckum een nieuw hybrideveld aangelegd voor TVO. Voor 2021 stond het hoofdveld op de planning voor renovatie. Dit is in overleg met voetbalvereniging TVO uitgesteld, in verband met woningbouw ontwikkelingen.

Er is een start gemaakt met het renoveren van het ’t Wilbert natuurgrasveld.

Twentebad 

Eind 2021 is de in 2016 gestarte renovatie van het Twentebad volledig afgerond. In 2022 gaat hier speciale aandacht voor komen. In december is er overeenstemming bereikt met de aannemer over ontstane schades tijdens het eerste deel van de bouw. In 2022 moeten deze nog worden opgelost, maar dit zal geen extra kosten voor de gemeente betekenen.

Mede door corona gerelateerde factoren is er vertraging ontstaan betreft de renovatie van de parkeerplaats en het plein aan de voorzijde van het Twentebad. Dit heeft in 2021 voor overlast gezorgd voor enkele gebruikers (kwetsbare doelgroepen).

Corona heeft, net als in 2020, tot gevolg gehad dat er minder publiek naar het Twentebad kon komen. Binnen de gestelde regels is zorgvuldig afgewogen hoe gebruikers veilig naar het Twentebad konden komen en gebruik konden maken van de faciliteiten. Door op de juiste manier in te spelen op de actualiteit en mogelijkheden heeft dit geresulteerd in 230.000 bezoekers (2020 240.000, 2019 472.000 bezoekers). Hierdoor is er een deel van de begrote inkomsten gerealiseerd.

Door specifieke ‘piek’ momenten qua drukte is er in 2021 gewerkt met reserveringsblokken en maximale bezoekersaantallen. In 2022 wordt verder onderzocht of dit een blijvend karakter krijgt binnen de bedrijsvoering van het Twentebad.

Met de Speciale Uitkering IJsbanen en Zwembaden kan het grootste deel van het tekort worden opgelost. Daarnaast vindt er nog een compensatieregeling plaats, met terugwerkende kracht voor november en december 2021.

De mogelijkheden voor online reserveringen zijn geoptimaliseerd en door het instellen van kleinere groepsgroottes wordt er veelvuldig gebruik gemaakt van deze ontwikkeling(en).

De voorbereiding voor renovatie van het buitenterrein is zoals gepland gestart in 2021. Met enige vertraging is de verwachting dat in 2022 wel de uitvoering plaats zal vinden, maar in een later tijdvak.

Wat zijn we blijven doen?

Gebruiksgemak en ondersteuning bieden aan de sportaccommodaties. Daarnaast zorgen we ervoor dat gemeentelijke accommodaties betaalbaar blijven voor inwoners. Dit doen we door ze tegen maatschappelijke tarieven te verhuren aan Hengelose verenigingen en inwoners. Ook verhuren we in de avonduren en weekenden een aantal sportaccommodaties die eigendom zijn van onderwijsinstellingen. Op de velden blijven we continue onderhoud en renovaties uitvoeren.

Wij houden onze sportaccommodaties aantoonbaar veilig, schoon en in goede staat van onderhoud conform de eisen van NOC*NSF en de sportbonden, mede door de inzet van Gildebor.

Wat heeft het gekost?

Financiële toelichting

Taakveld 5.2 Sportaccommodaties (€ 33.000,- voordeel)

Het voordelig saldo op het taakveld bedraagt € 33.000,-. Dit voordeel komt door de som van een voordeel op inkomsten van € 144.000,- en een nadeel op uitgaven van € 111.000,-.

Baten: In 2021 hadden wij verwacht volledig gecompenseerd te worden voor de inkomstenderving van het Twentebad door Corona middels compensatieregeling SPUK IJZ van het Rijk. Dit was niet het geval waardoor wij een nadeel uit begrote compensaties hebben van € 295.000,-. Begin 2022 is aangekondigd dat de gemeente een vervolg ronde SPUK IJZ kan aanvragen voor de periode november, december van 2021 en januari van 2022.
De inkomsten uit het Twentebad waren mede door gunstige vakantieperiodes hoger dan verwacht. Dit leidt tot een voordeel van € 209.000,-. Ook de inkomsten uit sportverhuur zijn hoger dan dat we hadden verwacht met een voordeel van € 71.000,-.
Bij de Kadernota 2022-2025 is een voorstel ingediend om de voorziening renovatie natuurgrasvelden te herzien en te verbreden naar ook de hekwerken en omgevingselementen. Dit voorstel is niet geaccepteerd waardoor we de voorziening binnen het huidige plan hebben moeten herzien. Dit leidt tot een vrijval van € 146.000,- (voordeel). Hiertegenover staat een uitgavenpost van € 25.000,- (nadeel) voor herstelwerkzaamheden aan hekwerken van sportparken waar geen budget voor was.
Het resterende voordeel van € 13.000,- kan verklaard worden door de som van meerdere kleinere verschillen.

Lasten: Het nadeel op dit taakveld kan voornamelijk verklaard worden door hogere kosten gerelateerd aan Corona op sportpark Veldwijk en het FBK-stadion (€ 73.000,- nadeel). De kosten zijn voornamelijk gemaakt voor extra facilitaire voorzieningen en preventie van Corona onder sporters.
Resterend nadeel van € 12.000,- kan verklaard worden door de som van meerdere kleinere verschillen.

Taakveld 5.3. Cultuurpresentatie, -productie en -participatie

Wat hebben we bereikt?

Iedereen moet in Hengelo kunnen genieten van kunst en cultuur; welke smaak of interesse ook. Corona heeft veel uitdagingen met zich meegebracht om een afwisselend kunst- en cultuuraanbod van goede kwaliteit te creëren en blijven garanderen. Door enkele (lokale) financiële steunmaatregelen hebben we we veel culturele instellingen en verenigingen met een bijdrage kunnen helpen te overleven in deze moeilijke tijd. Daarnaast hebben we met de incidentele subsidieregeling Versterking en Vernieuwing in (post-)Coronatijd verschillende culturele initiatieven kunnen ondersteunen. Deze initiatieven leveren een positieve bijdrage aan de beleving van cultuur in (post)coronatijd
Daarnaast hebben we verdere afspraken met de gesubsideerde instellingen gemaakt om het zakelijk partnerschap beter in te richten; hierdoor wordt duidelijker wat we van elkaar verwachten op zowel kwalitatief inhoudelijk als maatschappelijk vlak.

Wat hebben we daarvoor gedaan in 2021

In september is de Kunst en Cultuurvisie 2021-2024 definitief vastgesteld. In co-creatie met het veld zijn programmalijnen en speerpunten geformuleerd, welke zijn uitgewerkt in uitvoeringsplannen.
Bij vaststelling van de nota zijn twee moties aangenomen: 1-Hengelo verdient een permanente kunstzaal, en 2-Uitwerking relatie amateurkunstverenigingen en kernvoorzieningen. De uitwerking hiervan wordt in 2022 aan de raad aangeboden.

De coronacrisis heeft zijn weerslag gehad op de gehele culturele sector. Met de culturele kernvoorzieningen en de overige instellingen hebben wij intensief accountgesprekken gehouden om de effecten goed in kaart te krijgen en te volgen. De rijksmiddelen voor Corona-compensatie en ondersteuning hebben wij in de vorm van een aantal subsidieregelingen aan het culturele veld beschikbaar gesteld. Zeventien culturele organisaties hebben gebruik gemaakt van de Corona-compensatieregeling. Daarnaast hebben we met de incidentele subsidieregeling Versterking en Vernieuwing in (post-)Coronatijd elf verschillende culturele initiatieven kunnen ondersteunen; voorbeelden hiervan zijn activiteiten van stg 074PK, stg Verrev, het TJSO en de tentoonstellingen van HeArtpool en KunstNonStop in de oude V&D.

Corona heeft voor veel vertraging gezorgd in uitvoering van verschillende voornemens. Een van de voornemens was het betrekken van jonge makers, kunstenaars en creatieve ondernemers bij de ontwikkelingen en uitdagingen in de cultuursector. Dit is uitgesteld naar 2022.

In aansluiting op de goede ervaringen bij de kernvoorzieningen hebben wij een start gemaakt met het verbeteren van de subsidierelatie met de overige gesubsidieerde organisaties. Hierbij hebben we aandacht besteed aan het herijken van hun profielen, het formuleren van prestatie-indicatoren en het stimuleren van de samenwerking met de kernvoorzieningen. Daarbij is op gelijkwaardige wijze gekeken naar de inhoudelijke én maatschappelijke kwaliteit van de organisatie en haar plek in het culturele veld.

In de Kunst- en cultuurnota 2021-2024 zijn drie scenario's geformuleerd voor de toekomst van de Beeldende Kunst in Hengelo. In afwachting van definitieve besluitvorming hierover (en de uitwerking van de betreffende motie) is de huidige Stimuleringsregeling BKV voortgezet in 2021. Op advies van de commissie Beeldende Kunst en Vormgeving zijn negen aanvragen uit deze regeling zijn gehonoreerd, oa de projecten Zie de Vensters 2.0, Vers & Foto 2021 en Drie in Lithografie. De adviescommissie BKV is doorgegroeid naar een voltallige bezetting van zeven leden.

Binnen het Integraal Actieplan voor een vitale Hengelose Binnenstad neemt de positionering van evenementen en – meer specifiek- het culturele aanbod een belangrijke plaats in. Door corona is een actieve programmering en promotie niet mogelijk geweest. Wel zijn we gestart met gesprekken met onze culturele kernvoorzieningen (Bibliotheek, Oyfo, Metropool en Schouwburg) om hen meer verbinding met andere partijen in de binnenstad aan te laten gaan, om deze nog aantrekkelijker te maken voor onze inwoners en bezoekers. Wij zien het convenant dat de Hengelose horeca, de binnenstadondernemers en Metropool hebben afgesloten daarbij als voorbeeld.

Wij zijn ervan overtuigd dat de brede, kwalitatief hoogstaande programmering en krachtige uitstraling van Oyfo de culturele identiteit van Hengelo kan versterken en de stad aantrekkelijker kan maken. In 2021 is gezamenlijke huisvesting op het Hazemeijercomplex gerealiseerd. In mei is de Kunstenschool opengegaan, waarna in juli het Techniekmuseum volgde. De officiële opening heeft plaatsgevonden in oktober, toen het weer mogelijk was om grotere groepen te ontvangen. Ook is Oyfo een samenwerking aangegaan met basisschool Expeditiewijz, de school maakt per september gebruik van lokalen en activiteiten van Oyfo.

Wij werken samen met Enschede, Almelo, andere Twentse gemeenten en culturele instellingen aan de uitvoering van het profiel van de stedelijke cultuurregio Twente. Dit biedt kansen als het gaat om het versterken van de culturele infrastructuur voor inwoners van Twente. De gezamenlijke subsidiëring van Poppodium Twente/Metropool door Enschede en Hengelo zien wij daarbij als voorbeeld. Ook de lancering van de regeling Creatieve Broedplaatsen Twente in 2020 past in dit kader. In 2021 is door de cultuurregio een kwartiermaker ingezet in verband met de regeling "Versterking Maakklimaat Kunst & Cultuur" van de Provincie Overijssel. Deze is in gesprek gegaan met diverse organisaties in de regio, zodat het maakklimaat in Twente de aankomende jaren een impuls kan krijgen. Dit sluit aan bij onze lokale voornemens. Een van de concrete projecten die hieruit voort is gekomen in 2021 is het programma Cross-TIC. Het doel van Cross-TIC is het ondersteunen en begeleiden van de professionele maker van de toekomst. Hieraan hebben de provincie Overijssel en de Twentse gemeenten, waaronder Hengelo, financieel aan bijgedragen.

Het Cultuurconvenant Oost-Nederland 2021-2024 is ondertekend. Dit is het cultuurconvenant dat het ministerie van OCW, de provincies Gelderland en Overijssel en de steden Arnhem, Apeldoorn, Nijmegen, Ede, Deventer, Zwolle, Hengelo en Enschede met elkaar hebben afgesproken.

Het programma Cultuureducatie met Kwaliteit wordt voortgezet in de periode 2021-2024. Hiertoe hebben wij nieuwe afspraken gemaakt met het Rijk, Provincie Overijssel, de schoolbesturen PO en (V)SO en de culturele instellingen in de stad. Nieuw in deze periode is dat ook verbreding naar het VMBO en naschoolse activiteiten mogelijk wordt. Bovendien hebben wij in 2021 een intentieverklaring ondertekend met Saxion Academie voor Pedagogiek en Onderwijs en Oyfo (als penvoerder Cultuureducatie voor de stad) om onze gezamenlijke opgaven voor de komende periode te onderschrijven.

De Basissubsidie Amateurkunst wordt telkens voor 4 jaar vastgesteld, 2021 was het eerste jaar van de nieuwe vierjaarperiode. Wij hebben de verdeling en de opbouw van de subsidies voor de betreffende verenigingen opnieuw vastgesteld, deze zullen gaan gelden voor de periode 2021-2024.

De cultuurmakelaar heeft in een aantal projecten verbindingen gelegd tussen cultuuraanbieders en onderwijs-, zorg- en welzijn alsook sportaanbieders. Hierbij diende cultuur als middel voor o.a. jeugd(zorg), gezondheid en preventie van eenzaamheid.

Wij streven naar een duurzame culturele infrastructuur. Dit gaat niet alleen over de culturele programmering, maar ook over de cultuurgebouwen. In dit kader hebben wij in 2021 het gebouw van de Schouwburg in eigendom genomen.

Wat zijn we blijven doen?

• Subsidiëren van stichting Oyfo.

• Subsidiëren van Schouwburg Hengelo.

• Subsidiëren van Poppodium Twente/Metropool, samen met de gemeente Enschede.

• Wij beoordelen de kwaliteit van onze culturele kernvoorzieningen (Bibliotheek, stichting Oyfo, Metropool en Schouwburg) op basis van het Culturele Waardemodel. Daarbij wordt op gelijkwaardige wijze gekeken naar de inhoudelijke én maatschappelijke kwaliteit van de instelling. Het profiel van de instelling bepaalt de context van de beoordeling.

• Subsidiëren van amateurverenigingen.

• Beheren en onderhouden gemeentelijk kunstbezit.

• Subsidiëren van ateliers en beeldende kunst.

• Financiering kunst- en cultuureducatie op scholen.

• Subsidiëren van diverse culturele activiteiten zoals carillonbespelingen, 4 mei Herdenking en Koningsdag.

Wat heeft het gekost?

Financiële toelichting

Taakveld 5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie (€ 1.734.000 voordeel)

Het voordeel op het taakveld bedraagt € 1.734.000. Dit voordeel wordt voornamelijk verklaard door een lagere dotatie in de voorziening groot onderhoud voor de Schouwburg (voordeel € 1.113.000) en voorstellen tot budgetoverheveling (voordeel € 558.000).

Vanaf 2018 is jaarlijks € 416.000 gespaard voor groot onderhoud aan het pand van de Schouwburg. Dit resulteert in een opgebouwde reserve van € 1.382.000. Naar aanleiding van de overdracht van het gebouw van de Schouwburg aan de gemeente, is de reserve gesplitst in een deel waar de gemeente voor verantwoordelijk is en een deel waar de Schouwburg voor verantwoordelijk is. Het deel van de Schouwburg is in de overdrachtsprijs verwerkt en uitbetaald aan de Schouwburg (€ 496.000). Het deel van het onderhoud waar de gemeente voor aan de lat staat, is verdeeld over de voorziening groot onderhoud (€ 197.000) en de bestemmingsreserve onderhoudswerkzaamheden Schouwburg (€ 688.000).
Bij overdracht van het pand was verwacht dat een bedrag van € 1.310.000 toegevoegd zou moeten worden aan de voorziening groot onderhoud. Door het opstellen van nieuwe meer-jaren onderhoudsplanningen blijkt dat de benodigde dotatie € 197.000 bedraagt. Dit resulteert in een voordeel ten opzichte van begroot van € 1.113.000 die in geheel over de taakvelden budgettair neutraal is omdat een deel in de bestemmingsreserve blijft en het effect in programma 9 zichtbaar is.
Het verloop van de bestemmingsreserve onderhoudswerkzaamheden Schouwbrug wordt nader benoemd in programma 9.

Budgetoverheveling: Een aantal zaken is in 2021 niet volledig afgerond. Deze zaken zijn meegenomen in de budgetoverheveling en leiden op dit taakveld tot een voordeel. Deze zaken zijn als volgt: De middelen ter ondersteuning van lokale culturele voorzieningen (€ 368.000), De middelen van Motie Wederopbloei (€ 120.000), de middelen voor herstel van schades aan de gemeentelijke kunstcollectie (€ 51.000) en het voorbereidingsbudget voor de Kunst- en cultuurnota (€19.000).

Het resterende voordeel van € 63.000 is te herleiden naar de som van meerdere kleinere bedragen.

Taakveld 5.4. Musea

Wat hebben we bereikt?

Collectie Hengelo omvat al het (cultureel en industrieel) erfgoed dat een rechtstreekse relatie heeft met de geschiedenis en identiteit van Hengelo, waaronder de gemeentelijke kunstcollectie. Verschillende onderdelen van de Collectie Hengelo zijn onder de loep genomen, met name de gemeentelijke kunstcollectie.

De impact van corona op het culturele veld is groot gebleken. Ondanks dat veel processen doorliepen, zijn de musea hard getroffen, omdat zij een groot deel van het jaar gesloten zijn gebleven. Met een hulppakket aan steunmaatregelen hebben wij de getroffen partijen kunnen ondersteunen.

Wat hebben we daarvoor gedaan in 2021?

In september is de Kunst en Cultuurvisie 2021-2024 definitief vastgesteld. In co-creatie met het veld zijn programmalijnen en speerpunten geformuleerd die zijn uitgewerkt in uitvoeringsplannen. Hierbij staan versterking van alle lagen van de culturele infrastructuur, verbreding en verdieping van cultuureducatie en ruimte voor ontwikkeling en innovatie centraal.

De coronacrisis heeft zijn weerslag gehad op de gehele culturele sector. Met de culturele kernvoorzieningen en de aanvullende voorzieningen hebben wij intensief accountgesprekken gehouden om de effecten goed in kaart te krijgen en te volgen.

In aansluiting op de goede ervaringen bij de kernvoorzieningen hebben wij een start gemaakt met het verbeteren van de subsidierelatie met de aanvullende voorzieningen; hierbij hebben we aandacht besteed aan het herijken van hun profielen, het formuleren van prestatie-indicatoren en het stimuleren van de samenwerking met de kernvoorzieningen. Daarbij is op gelijkwaardige wijze gekeken naar de inhoudelijke én maatschappelijke kwaliteit van de organisatie en haar plek in het culturele veld.

In 2021 zijn we doorgegaan met het proces van inventariseren en correct registreren in het gemeentelijke kunstregistratiesysteem van de gemeentelijke kunstcollectie om te komen tot een compacte, voor de stad Hengelo relevante en goed gedocumenteerde collectie. Dit proces loopt door in 2022.

Als uitvoering van de nieuwe Kunst- en Cultuurnota zijn wij gestart met het onderzoek naar de potentiële waarde van Museum Hengelo en het formuleren van haar profiel met taakstelling op bijvoorbeeld Immaterieel Erfgoed. Hierbij zien wij kansen in de verbinding met de Collectie Hengelo en de educatieprogramma's in de stad. Dit onderzoek loopt door in 2022.

Wat zijn we blijven doen?

• Subsidiëren van Oyfo .

• Wij beoordelen de kwaliteit van onze culturele kernvoorzieningen (Bibliotheek, Oyfo, Metropool en Schouwburg) op basis van het Culturele Waardemodel. Daarbij wordt op gelijkwaardige wijze gekeken naar de inhoudelijke én maatschappelijke kwaliteit van deinstelling. Het profiel van de instelling bepaalt de context van de beoordeling.

• Subsidiëren van Museum Hengelo, Historisch Archief Beckum en Historie Brandweer Hengelo.

Wat heeft het gekost?

Financiële toelichting

Taakveld 5.4 Musea (€ 10.000,- voordeel)

Dit taakveld kent geen noemenswaardige afwijkingen.

Taakveld 5.5. Cultureel erfgoed

Erfgoed

Wat hebben we bereikt?

Erfgoed is in 2021 meer op de politieke agenda gekomen dan de jaren ervoor. Duidelijk is geworden dat het niet alleen gaat om beschermde objecten. Het gaat ook om onbeschermd cultuurhistorische waarden die bij nieuwe ontwikkelingen betrokkenen moeten worden. Op die manier wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het cultureel erfgoed van de stad. De aandacht op het erfgoed in Hart van Zuid is duidelijk verbeterd.

Wat hebben we daarvoor gedaan in 2021?

Bij alle projecten wordt de Erfgoedcommissie betrokken om te bekijken of cultuurhistorische waarden meegenomen kunnen worden in de ontwikkelingen. Daarnaast is de belangstelling, ondanks corona, voor erfgoed erg groot. Voor reeds lang leegstaande objecten is belangstelling en worden plannen gemaakt. In 2021 zijn het Vereenigingsgebouw, Badhuis en Ariënsschool vergevorderd in de afronding van de transformaties.

De Erfgoedcommissie heeft haar vergaderinzet vergroot. Dat is nodig om aan alle verzoeken en plannen aandacht te besteden. In Hart van Zuid zijn diverse panden, middels een voorbereidingsbesluit, aangewezen als karakteristiek en is sloop niet meer mogelijk zonder goedgekeurd nieuwbouwplan door Erfgoedcommissie en Supervisieteam.

De Kerkenvisie is naar de achtergrond verschoven vanwege de enorme werkdruk in het erfgoedveld.

Wat zijn we blijven doen?

• We hebben restauraties van cultureel erfgoed gesubsidieerd, zoals monumentale panden, Tuindorp ’t Lansink, begraafplaatsen, herdenkingsmonumenten, studies voor herbestemming karakteristieke boerderijen en opstallen en communicatie/PR projecten gerelateerd aan erfgoed.

• We hebben eigenaren van cultureel erfgoed advies gegeven over restauratie, onderhoud en energiezuinigheid.

• We hebben uitvoering gegeven aan het beleid inzake erfgoed, archeologie en cultuurhistorie.

• We hebben projecten op het gebied van erfgoed geïnitieerd en tot uitvoering gebracht.

Wat heeft het gekost?

Financiële toelichting

5.5 Cultureel erfgoed (€ 42.000 voordeel)

Door beperkte inzetbaarheid van (externe) vakmensen en de toename van complexiteit (transformatie naar wonen) is er een langere doorlooptijd van de projecten. De uitkering van de gelden is sterk afhankelijk van de voortgang en kwaliteit van projecten. Twee grote projecten (Marktstraat 13-19 & Nieuwstraat 28-30) welke verwacht werden in 2021 gereed te zijn, worden pas in 2022 afgerond. Daardoor hebben wij in 2021 minder uitbetaald aan subsidies voor cultureel historisch erfgoed en de puienregeling dan oorspronkelijk gepland.

Taakveld 5.6. Media

Wat hebben we bereikt?

In de huidige tijd van digitalisering en globalisering vinden wij het belangrijk dat iedere inwoner van Hengelo goed kan functioneren in onze complexe samenleving. Toegang hebben tot maatschappelijk relevante informatie is daarbij cruciaal. De bibliotheek en de lokale omroep vervullen daarin belangrijke functies.

De corona-impact en de lockdown zijn zowel financieel als organisatorisch voelbaar. Voor de Lokale Omroep bleek dat sponsoring en opdrachten van derden minder werden, maar hun journalistieke bijdrage lokaal tastbaarder werd. De Lokale Omroep is in 2021 verhuisd naar haar nieuwe locatie in het gebouw van Bibliotheek Hengelo. Voor Bibliotheek Hengelo is de financiële impact minimaal, maar organisatorisch is het met veel wisselende maatregelen regelmatig op- en afschakelen geweest.

Wat hebben we daarvoor gedaan in 2021?

Stichting Lokale Omroep Hengelo is doorgegroeid naar een partner binnen het Regionaal Media Centrum- Twente. De omroep heeft de nieuwe naam '1Twente-Hengelo' aangenomen. Deze professionaliseringsslag heeft de omroep kunnen maken met een incidentele subsidie waarmee ook de verhuizing is gerealiseerd. Deze verhuizing resulteerde in lagere kosten, zodat er effectiever ingezet kon worden in de programmering en journalistiek.

Bibliotheek Hengelo heeft in 2021 haar maatschappelijke functie verder vormgegeven. Hiertoe heeft de bibliotheek bijvoorbeeld op de tweede verdieping een kenniscentrum ingericht voor iedere inwoner die behoefte heeft aan ondersteuning op het gebied van onder andere digitaal landschap, lezen en taalontwikkelingen. Deze maatschappelijke ontwikkeling maakt onderdeel uit van de afspraken die wij met de bibliohteek hebben gemaakt.

Wat zijn we blijven doen?

• Subsidiëren van Bibliotheek Hengelo.

• Wij beoordelen de kwaliteit van onze culturele kernvoorzieningen (Bibliotheek, Oyfo, Metropool en Schouwburg) op basis van het Culturele Waardemodel. Daarbij wordt op gelijkwaardige wijze gekeken naar de inhoudelijke én maatschappelijke kwaliteit van de instelling. Het profiel van de instelling bepaalt de context van de beoordeling.

• Subsidiëren van Stichting Lokale Omroep Hengelo.

Wat heeft het gekost?

Financiële toelichting

Taakveld 5.6 Media (€ 1.000,- voordeel)

Dit taakveld kent geen noemenswaardige afwijkingen.

Taakveld 5.7. Openbaar groen en openlucht recreatie

Wat hebben we bereikt?

We hebben gewerkt aan een openbare ruimte die aantrekkelijk is voor bewoners en bezoekers. Een openbare ruimte die klaar is voor de toekomst en die door iedereen vrij gebruikt kan worden.

Wat hebben we daarvoor gedaan in 2021?

In 2021 is een vervolg gegeven aan de constateringen die uit de evaluatie met Gildebor zijn gekomen. De stadsdeelbeheerders zijn formatief ondergebracht bij de gemeente. De stadsdeelbeheerders hebben nu zitting in het nieuwe team Beheer Openbare Ruimte en zij vormen de spil in het gebruik van de openbare ruimte. Verder is het meldingensystematiek openbare ruimte geoptimaliseerd en geoperationaliseerd (zie ook volgende alinea). Hiermee is een eerste stap gezet naar een functionele wisselwerking tussen gemeente en Gildebor. In 2022 is de verwachting dat de prestaties van meldingenafwikkeling bij Gildebor zal toenemen. Hierop wordt actiever gestuurd door de gemeente, net zoals op het behalen van de kwaliteit van de openbare ruimte. Daar is in 2021 meer focus op gekomen door middel van onder andere beleidsschouwen en dit zal in 2022 een vervolg krijgen. In de samenwerking tussen gemeente en Gildebor zal dit tot uitdrukking komen.

In 2021 zijn voorbereidingen getroffen om over te stappen van de BuiterBeten-app naar de Mijngemeente-app voor het doen van meldingen over de openbare ruimte. De MijnGemeente-app zorgt voor een snelle en efficiënte afhandeling van meldingen met een betere terugkoppeling naar de melder. Ook anoniem meldingen doen is mogelijk. Heeft iemand anders dezelfde melding al gedaan, dan kunnen bewoners via deze functie op de hoogte blijven van de voortgang. Verder is de app gekoppeld aan het Melddesk, het interne systeem waarbinnen meteen de werkverdeling plaatsvindt. Daardoor kunnen meldingen sneller worden opgepakt. Ook de administratieve handeling wordt hiermee efficiënter geworden. Collega’s op straat kunnen meldingen ook digitaal afhandelen. Vanaf januari 2022 wordt hier voor het eerst mee gewerkt.

In de Kadernota 2020 - 2023 heeft de raad besloten om gedurende vier jaar extra geld beschikbaar te stellen om Hengelo te vergroenen. Dit vergroeningsproject van de wijken is onder het motto "Van grijs naar Groen" in 2020 van start gegaan in de wijken Woolde en Noord. In 2021 volgden Slangenbeek en Wilderinkshoek. Bewoners konden 'grijze' locaties aandragen. In Slangenbeek kwam het Winkelcentrum Slangenbeek als winnaar uit stemming. De voorbereidingen zijn in volle gang en de werkzaamheden worden in 2022 uitgevoerd. In de wijk Wilderinkshoek vinden er nog gesprekken plaats met Stichting Tuindorp over hoe en waar de wijk vergroend kan worden. Het project levert enthousiaste reacties op van buurtbewoners.

Ook buiten dit project is overleg met bewoners een belangrijk onderdeel geworden in de reguliere (beheer- en onderhouds-)werkzaamheden in de openbare ruimte. Zo hebben er bijvoorbeeld verschillende gesprekken plaatsgevonden met de bewoners van de Berendinastraat. Er is nu een akkoord met de afvaardiging van de bewoners. De bewoners hebben aangegeven bereid te zijn de gemeentegrond te kopen. Een uitgewerkt voorstel, dat in co-creatie met de bewoners is opgesteld, wordt in 2022 aan de raad voorgelegd ter besluitvorming. Dit geldt voor het deel gemeentegrond dat aangemerkt is als hoofdgroenstructuur.

Op 2 juli 2020 heeft de raad een besluit genomen over het initiatiefvoorstel ‘Maai- en zaaibeleid’. Daarbij is besloten om over te gaan tot het structureel ecologisch maaien van alle gemeentelijke bermen. Daarnaast is besloten om bij wijze van pilot vijf bermen in te zaaien met een gebiedseigen zaadmengsel. De vijf pilotbermen zijn in het najaar van 2020 ingezaaid, met lichte voorbewerking van de bodem, conform voorgesteld in het aangenomen initiatiefvoorstel. De pilot heeft geleid tot weinig tot geen resultaat op de vergraste bermen. Het structureel invoeren van ecologisch maaibeheer betekent in feite een uitbreiding van het areaal bermen dat al langere tijd extensief werd beheerd.

Het behelst ook een transitie van het huidige ‘extensief met afvoer’ naar ‘ecologisch’. Dit houdt in dat het maaisel niet direct wordt afgevoerd en de tijdstippen en routes afhankelijk zijn van ecologische waarden en potenties van de betreffende berm.

Ter voorbereiding op de invoering van het ecologisch maaibeheer is het concept Uitvoeringskader ‘Naar een ecologisch maaibeheer’ opgesteld. Dit is besproken in de politieke markt. Verdere afweging heeft plaatsgevonden in de Kadernota 2022 – 2025. De raad heeft daarbij ingestemd het scenario 4 voor gefaseerde invoering van het ecologisch maaibeheer. Daarbij wordt het areaal kruidenrijk grasland uitgebreid van 107,5 ha (nu) naar 236 ha (2022 e.v.).

College en raad van Hengelo hebben medio 2020 van de Vrienden van het Weusthag een visie en ambitieplan voor het Weusthagpark ontvangen. Dit plan is in opdracht van de raad opgesteld en is onder regie van de Vrienden van het Weusthag in samenwerking met verschillende partijen, belanghebbenden en geïnteresseerden in het Weusthagpark tot stand gekomen. Het ambitieplan is de uitkomst van een burgerinitiatief. Het appelleert aan het voornemen van het college in het coalitieakkoord om samen met inwoners en partners aan de slag te gaan met de stad. Daarnaast biedt het ambitieplan ook inhoudelijk verschillende kansen om doelstellingen op het gebied van duurzaamheid, klimaat, circulaire economie, zorg en arbeid te realiseren. Het college heeft daarom ingestemd met de besteding van beschikbaar gestelde budgetten voor 2020 en 2021 en de raad hierover geïnformeerd. Daarnaast heeft het college een bestuurlijke opdracht verstrekt om de ambitie voor het verbeteren van de kinderboerderij en de zuidelijke entree uit te werken. De bedoeling is dat dit in co- creatie met de Vrienden van het Weusthag gebeurt. Uiteindelijk moet een voorstel indiend worden hoe dit te realiseren. De raad is voorgesteld om het ambitieplan te omarmen en het ambitieplan onderdeel te maken van de ontwikkeling van de Omgevingsvisie voor het Stedelijk gebied van Hengelo. De raadsvergadering over het ambitieplan vond in 2021 plaats.

De afgelopen jaren hebben we te maken gehad met perioden van extreme droogte. Dit heeft geleid tot aanzienlijke schade aan het openbare groen (gazons, heesters, vaste planten, bomen). Vooral op de begraafplaatsen was de schade (dode hagen) goed zichtbaar. De totale droogteschade is in kaart gebracht en in 2020 en 2021 heeft Gildebor herstelwerkzaamheden uitgevoerd.

Er kwamen in 2021 16.912 Meldingen Openbare Ruimte binnen bij de gemeente. Voor het eerst sinds 2013 nam het aantal meldingen niet toe ten opzichte van het jaar ervoor. In 2020 was het aantal meldingen 19.667. 83,7% van de meldingen werd binnen de normtijd afgehandel.

Het aantal meldingen over de eikenprocessierups was beduidend minder dan het jaar ervoor (502 in 2021, 2.378 in 2020). Deze sterke daling is waarschijnlijk het gevolg van gunstige weersomstandigheden in combinatie met de gerichte bestrijding (namatoden en wegzuigen), zorgvuldige communicatie en de inzet op het verhogen van de biodiversiteit. Daarnaast is een extra pilot uitgevoerd op twee locaties waarbij de openbare verlichting is gedoofd in de periode dat vlinders van de eikenprocessierups hun eitjes afzetten. De gemeenteraad is hier in het najaar per brief over geinformeerd.

In 2021 is de gemeentelijke Bijzondere Bomenlijst (2017) grotendeels geactualiseerd door de Bomencommissie. In 2022 wordt deze lijst ter besluitvorming voorgelegd aan het college.

Mede door de coronamaatregelen (beperkingen voor de uitvoering) heeft de uitvoering van het Meerjarenplan Duurzaam Spelen in 2020 vertraging opgelopen. Hetzelfde geldt voor de reguliere vervangingen van speelplekken die aan het einde van hun levensduur waren. In 2021 is dit weer geleidelijk aan op gang gekomen.

Ter gelegenheid van het 50 jarige jubileum van de Natuur- en Milieuraad ontving deze stichting in november een oorkonde en de bronzen erepenning uit handen van de portefeuillehouder.

Wat zijn we blijven doen?

• Wij hebben van de stad een prettiger woon- en leefomgeving gemaakt. Wij zorgden voor voldoende, gevarieerd en goed onderhouden openbaar groen. Daarbij hielden wij rekening met de verschillende gebruiks- en natuurfuncties en met toekomstige klimaatontwikkelingen.

• Samen met onze externe groenpartners stimuleerden wij bewoners om ook tuinen groen te maken en te houden. Het lidmaatschap van de Stichting Steenbreek is verlengd tot en met 2023.

• Op 16 maart en 12 okober vond het overleg plaats van de Groene Tafel (regulier overleg van gemeente en Gildebor met de externe groenpartners). Het doel van de Groene Tafel is om elkaar te informeren over actualiteiten op het gebied van groen in Hengelo. Ook delen wij kennis en werken aan gezamenlijke groenprojecten en/of -activiteiten in Hengelo. Gedurende het jaar hebben we elkaar voortdurend geinformeerd over actuele zaken zoals de voortgang van de klimaatdialogen.

• Eenmaal per zes weken vond een regulier groenoverleg plaats tussen de groene medewerkers (beleid, ontwerp, beheer en uitvoering) van gemeente en Gildebor.

• Verder zijn we blijven inzetten op de controle van de herplantverplichting.

• De gelden uit het Groencompensatiefonds zijn ook in 2021 aangesproken voor de aanschaf en aanplant van nieuwe bomen.

• Wij zorgden ook in 2021 voor een gevarieerd aanbod van veilige speel- en ontmoetingsplekken, voor alle leeftijden en bevolkingsgroepen, in een goede spreiding over de wijken en buurten. Vrij spel is overal waar dat veilig kan in de openbare ruimte toegestaan (informeel spelen).

• De kinderboerderij gaf bewoners en bezoekers de mogelijkheid om te ontspannen, te recreëren en in contact te komen met dieren en planten.

• We subsidieerden recreatieparken in regionaal verband.

• We bleven actief bijdragen aan de verbetering van de leefomstandigheden van bijen en andere insecten, zoals afgesproken in het Bijenconvenant.

• We bleven streven naar meer biodiversiteit, o.a. door ecologisch beheer van bermen en graslanden en variatie in bomen en beplantingen.

• We bleven maatregelen nemen om water langer vast te houden in het gebied, o.a. door afkoppelen, het maken van waterberging en de genoemde vergroening van tuinen en groene daken.

Wat heeft het gekost?

Financiële toelichting

Taakveld 5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie (€ 4.000,- voordeel)

Dit taakveld kent geen noemenswaardige afwijkingen. Wel merken we bij dit taakveld op dat de middelen voor het natuur- en educatiecentrum Weusthag (€ 25.000) via budgetoverheveling worden doorgeschoven naar 2022. Daarnaast hebben we t.b.v. bomencompensatie een bedrag van € 28.000 ontvangen. Na aftrek van de lasten resteert een bedrag van € 21.885. Dit bedrag wordt in afwachting van de daadwerkelijke compensatie gestort in de Reserve Bomencompensatie.